الکترونیک یکی از زیرشاخه های برق است که تا قبل از سال 1950 میلادی به علم تکنولوژی رادیویی معروف بود. با پیشرفت قطعات الکترونیک به خصوص پیدایش ترانزیستورها این علم وارد دنیای جدیدی گردید که به راه حلی برای توسعه و پیشرفت هر چه سریعتر صنایع مختلف تبدیل گردید. به طوری که امروزه وابستگی اجتناب ناپذیری به قطعات الکترونیکی درانواع کاربردها و صنایع اعم از صنایع نظامی، الکترونیکی، پزشکی، هوافضا، ماشین‌الات، صنایع کشاورزی، مخابرات و نیروگاها، مشهود است. در ادامه به معرفی دسته بندی های اصلی و انواع قطعات الکترونیک می پردازیم.
دسته بندی قطعات الکترونیک
قطعات الکترونیک به دو بخش اکتیو (Active) و پسیو (Passive) تقسیم می‌شوند:
قطعات الکترونیک اکتیو (Active)
اکتیو به قطعات الکترونیکی گفته می شود که درمدارنقش منبع انرژی یا تقویت کننده سیگنال را ایفا می کند.
قطعات الکترونیک پسیو (Passive)
قطعات الکترونیک پسیو توانایی تامین و تزریق انرژی به مدار را ندارند و از طرفی نمی تواند سیکنال را تقویت کنند. قطعات پسیو شامل اکثر قطعات دو ورودی مثل مقاومتها و خازن ها می شوند.
انواع قطعات الکترونیک
کانکتور (Connector)
قطعه الکترونیکی کانکتور برای اتصال بین قسمت های مختلف مدارهای الکترونیکی و الکتریکی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این قطعات ارزشمند، در ورودی منابع تغذیه و محل اتصال قرار می‌گیرد. کانکتورها قابلیت تعویض پس ازخرابی را دارند.
دیود (Diode)
دیود قطعه‌ای الکترونیکی است که در مدار قرار می‌گیرد و جریان الکتریکی رااز یک سمت عبور می‌دهد و در سمت دیگر، مقاومت بسیار بالایی از خود نشان می‌دهد. دیودها به سه دسته اصلی زیر تقسیم می شوند:
دیودهای سیگنال (Signal)
دیود سیگنال جریانی درحد میلی آمپرازخود عبورمی دهند.
دیودهای یکسوکننده (Rectifiers)
ولتاژ متناوب را به ولتاژ مستقیم تبدیل می کند، و توانایی عبور جریان های زیاد را دارد.
دیود های زنر (Zener)
دیود برای تثبیت ولتاژ مورد استفاده قرار می گیرد.
ترازیستور(Transistor)
مهم‌ترین قطعۀ مداری در الکترونیک ترانزیستورها هستند که برای تقویت یا قطع و وصل سیگنال‌ها به کار می‌رود.
ترانزیستورها دارای سه پایه با نام های کلکتور (Collector)، بیس (Base) و امیتر(Emitter ) است که به ترتیب با حرف C ، B و E نشان داده می‌شود.
مقاومت(Resistor)
مقاومت یک عنصر دو پایه با جنس کربن است که برای کم کردن جریان، تنظیم سطح سیگنال‌ها و تقسیم ولتاژ مورد استفاده قرار می‌گیرد .
توضیحات کامل درباره مقاومت ها و انواع آن را میتوانید در مقاله مقاومت چیست مطالعه کنید.
خازن(Capacitor)
خازن انرژی الکتریکی را توسط یک میدان الکترواستاتیک در خود ذخیره می کند و تحت شرایطی این انرژی الکتریکی را آزاد می کند.
سویچ (Switche)
وسیله‌ای برای قطع و وصل یا تغییر مسیر جریان الکتریسیته در یک مدار است.
سنسور(Sensor)
سنسور یا حسگر قطعه ای است که فشار، حرارت، رطوبت و دما را به متغیر الکترونیکی آنالوگ و دیجیتال تبدیل می کند.
کریستال(Crystal)
کریستال یک قطعه الکترونیکی پرکاربرد است که برای ایجاد فرکانس (سیکنال یا نوسان) در مدارات الکتریکی قرار می‌گیرد .
تقویت‌کننده باید شکل سیگنال را تا جای ممکن حفظ کرده و آن‌را به‌هم نریزد و اصطلاحاً سیگنال را دچار Distortion نکند.
فیوز(Fuze)
فیوز یک قطعه حفاظتی است که در مدارهای الکترونیکی مورد استفاده قرار می گیرد و وظیفه آن محافظت از مدار در برابر افزایش غیرمجاز جریان الکتریکی است.
رله (Relay)
رله به نوعی یک کلید الکتریکی سریع است که با آن میتوان یک سیگنال، جریان، یا ولتاژ بزرگتر را کنترل کرد.
ترمینال (Terminal)
برای اتصال نقاط پایانی دو دستگاه الکترونیکی از ترمینال یا پایانه استفاده می شود. ترمینال می تواند یک بست یا سیم و یا حتی فیش باشد.
فیلتر(Filter)
مداری است که از آن برای حذف یا برای عبور محدوده فرکانسی خاص مورد استفاده قرار می گیرد.
سوکت(Socket)
سوکت برق مربوط به تجهیزات قابل نصب بر روی ترانکینگ است، این قطعات شامل کانکتورهای سه پین، پنج پین و پیچیی است.
باطری(Battery)
منبعی از انرژی پتانسیل الکتریکی است که در درون آن با انجام واکنش‌های شیمیایی، انرژی شیمیایی به انرژی الکتریکی تبدیل می‌شود.
مدارقدرت(Power circuit)
مدار قدرت وظیفه کنترل سه فاز برق را به عهده دارد. یعنی با وصل شدن آن، برق در مدار جریان می یابد.
حافظه(Memory)
هر وسيله اي كه توانايي حفظ و نگهداري داده ها را داشته باشد به طوری كه اجزاي رايانه بتوانند به داده هاي آن دسترسي داشته باشند، حافظه نام دارد.
القاگرها(Inductor)
القاگر یک قطعه الکترونیکی دو پایانه است که به آن پیچه، سیم پیچ یا سلف نیز می‌گویند. القاگر، در برابر تغییرهای جریان الکتریکی مقاومت می‌کند.